Hoogtevrees: Een woord dat jaarlijks terugkomt tijdens de zomer maar wat is het eigenlijk?
Halverwege een bergweggetje stond een auto dwars op de weg. De auto blokkeerde zowel het verkeer dat van boven als dat van beneden kwam. In de auto zat een vrouw op de bijrijdersstoel, en twee kinderen achterin. De bestuurder? Niet in de auto...
Dit verhaal komt uit de Franse Alpen. Daar begeleide ik een aantal zomers activiteiten met o.a. canyoningen. Vandaag op het programma de Fournel een makkelijke canyon, ideaal voor een eerste ervaring. Een klein abseil van 8 meter en twee sprongen van 3 a 4 meter waren de moeilijkste passages die we moesten overwinnen vandaag. Maar Mark heeft de canyon niet gehaald... Hij is namelijk nooit ingestapt..
''Mijn man heeft hoogtevrees, is de canyoning wel geschikt?'' vroeg Astrid. Mark is zijn naam, het raften ging ontzettend goed, maar het canyoningen, dat is een volgende stap. Mark stond er relaxt bij, hij lachte een beetje. We kunnen het proberen zei die. Kan ik terug als het niet lukt? Jazeker zei ik. Dat is geen probleem.
Met goede moed vertrokken Mark, Astrid en hun twee kinderen vanaf de camping naar de canyon. Vanaf de camping is het ongeveer een kwartier rijden. 10 minuten door het dal en dan 5 minuten de berg op omhoog. Mark zat achter het stuur. Tenminste totdat hij op het bergweggetje volledig blokkeerde. Het werd Mark te smal en te hoog. Midden op de weg besloot hij de auto te parkeren, handrem erop te zetten en uit te stappen. Om zich vervolgens tegen de rotswand aan te drukken zo ver mogelijk weg bij de afgerond. Hij ging niet meer voor of achteruit.
Mark heeft last van hoogtevrees. Deskundigen onderscheiden verschillende soorten hoogtevrees. De twee belangrijkste zijn optische hoogtevrees en cognitieve hoogtevrees.
Optische hoogtevrees is hoogtevrees is de angst die je voelt wanneer je op hoogte om je heen kijkt.
Cognitieve hoogtevrees is de angst die ontstaat door de gedachten aan wat er zou kunnen gebeuren als je naar beneden valt. Dit hangt vaak samen met het gevoel van gebrek aan controle of twijfels over de veiligheid van de omgeving.
Hoogtevrees kan worden omschreven als een onbehaaglijk gevoel dat je ervaart als je je op zekere hoogte bevind. Je lichaam kan hierop heftig reageren zoals in de situatie met Mark.
In de praktijk komen we beide situaties tegen. Neem de via ferrata, dat is een tocht waarbij je je gezekerd aan een staalkabel over de berg begeeft. Bij deze manier van klimmen maak je in korte tijd veel hoogte. Mensen die arriveren op de top schrikken soms een beetje. ''Wat zijn we hoog'' , ''Pepijn, ik heb nu last van hoogtevrees en tijdens klimmen niet''. Vaak komt dit omdat ze tijdens het klimmen, druk waren met klimmen en niet zozeer om zich heen hebben gekeken. Eenmaal op de top kijken ze om zich heen. Dan komt de optische hoogtevrees naar voren. Over het algemeen voldoet wat drinken, gewenning en niet teveel naar beneden kijken.
Cognitieve hoogtevrees komen we voornamelijk tegen voorafgaand aan de activiteit. Zo hebben we regelmatig ouders mee op pad die zeggen '' Ik doe mee omdat het moest van mijn dochter''. ''Thuis durf ik amper het gammele keukentrapje op''. Dit kan vaak twee kanten op. In het grootste deel van de gevallen zorgen de materialen een goede helm, klimgordel, via ferrata set en de staalkabel die ze volgen voor een gevoel van veiligheid en controle. Iets wat ze niet ervaren wanneer ze staan op het gammele keukentrapje. In deze gevallen gaat het klimmen eigenlijk altijd als een speer. Soms blijft er twijfel, dan proberen we te helpen met coaching, touwhulp en andere tips en tricks. Zie je het toch niet zitten? Geen probleem. Je bent niks verplicht. Zo blijf je lekker op de grond. Je maakt een paar foto's van de groep die vertrekt en geniet van het meertje aan de voet van de via ferrata. De deelnemers die het avontuur wel zien zitten beklimmen de top!
Ojah en Mark, die is opgepikt en weer netjes afgezet op de camping. Astrid en de kinderen hebben we meegenomen in de canyon. Een instructeur heeft de auto omlaag gereden. Een geslaagde dag en mooi avontuur!